اخلاق خوش از دیدگاه قرآن

ترجمه مکارم شیرازی: به (بركت) رحمت الهي، در برابر آنها ( مردم) نرم (و مهربان شدي)! و اگر خشن و سنگدل بودي، از اطراف تو، پراكنده مي‏شدند. پس آنها را ببخش و براي آنها آمرزش ‍ بطلب! و در كارها، با آنها مشورت كن! اما هنگامي كه تصميم گرفتي، (قاطع باش! و) بر خدا توكل كن! زيرا خداوند متوكلان را دوست دارد.

چه زیبا گفته این تصور به ذهن میاد که همیشه آدمهای خوش خلق مثل یه ملکه زنبور می مونن که آدمهای دیگه رو مثل یه دسته زنبور به خودشون جذب میکنن.

البته رسیدن به این مقام و منزلت کار هرکسی نیست و به سادگی برای همه قابل دسترسی نیست، در آیات زیر به این نکته اشاره شده:

وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ ﴿فصلت - ۳۴﴾

مکارم: هرگز نيكي و بدي يكسان نيست، بدي را با نيكي دفع كن، تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صميمي شوند!

وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ ﴿فصلت - ۳۵﴾

مکارم: اما به اين مرحله جز كساني كه داراي صبر و استقامتند نمي‏رسند، و جز كساني كه بهره عظيمي از ايمان و تقوا دارند به آن نائل نمي‏گردند.

واقعا که چقدر سخته که آدم به چنین مقامی دست پیدا کنه... ولی لذتی که توی این راه هست انسان رو سرمست میکنه و خیلی شیرنه. من خودم توی چند محیط متفاوت کار کردم که مستقیما با مردم مختلف در ارتباط بوده. بعضی ها وقتی با آدم برخورد میکنن انگار که قبلا با شما مشکلی داشتن و حالا به اجبار به دیدار شما اومدن. اما وقتی بتونی به طریقی با اینها ارتباط برقرار کنی که از اون حالت خارج بشن هم به شما احساس خوبی دست میده و هم به طرف مقابل... و این احساس باعث میشه که شخص مقابل ناخودآگاه از شما برداشت مثبتی داشته باشه.

تأكید بسیار قرآن بر مسایل و مباحث اجتماعی از آن رو صورت می گیرد كه موجب شكل گیری كامل شخصیت انسان در اجتماع و جامعه می شود؛ از این رو كسانی كه می كوشند با دوری از اجتماع و عزلت نشینی به كمال دست یابند بیراهه می روند؛ زیرا بخش بسیاری از كمالات و شخصیت جامع انسان در اجتماع و در كشاكش مسایل و مشكلات اجتماعی تحقق می یابد. برپایه این نگرش است كه قرآن معاشرت با دیگران و حسن خلق در برخوردهای اجتماعی را به عنوان بستر و عاملی برای رسیدن به منش و خوی نیك برمی شمارد و از مؤمنان می خواهد كه این شیوه را برای رسیدن به كمال طی كنند. (فصلت آیه۳۴ و ۳۵ و مؤمنون آیه ۹۶ و قصص آیه ۵۴) "کمال حقشناس - روزنامه کیهان"

ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَصِفُونَ ﴿مومنون - ۹۶﴾

مکارم: بدي را از راهي كه بهتر است دفع كن (و پاسخ بدي را به نيكي ده) ما به آنچه آنها توصيف مي‏كنند آگاهتريم.

أُوْلَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُم مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا وَيَدْرَؤُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ ﴿قصص - ۵۴﴾

مکارم: آنها كساني هستند كه اجر و پاداششان را به خاطر شكيبائيشان دو بار دريافت مي‏دارند آنها به وسيله نيكيها بديها را دفع مي‏كنند، و از آنچه به آنان روزي داده‏ايم انفاق مي‏نمايند.

خوش به سعادت کسی که خودش رو تا این حد بالا برده و به این مقام، بالا برده که من با تمام وجود به اون حسرت میخورم.